top of page
Zdjęcie autoraBlanka Przedpełska

Polska - czas się zatrzymał: Supermatki i niewidzialna praca kobiet


4 kwietnia obchodzimy dzień niewidzialnej pracy. Pracy niezbędnej do funkcjonowania wszystkich sektorów społecznych i gospodarczych. Pracy, która jest wymagająca psychicznie i fizycznie, a jednocześnie jest niedoceniana, nieodpłatna i niedostrzegana. Pracy, która zazwyczaj spada na barki kobiet.



Polska - czas się zatrzymał

20 lat temu artystka Elżbieta Jabłońska stworzyła ironiczny komentarz do sytuacji i statusu kobiet w Polsce. „Gry domowe” to próba uczynienia z kobiet głównych bohaterek współczesnego życia. Supermatka, czyli żeński odpowiednik Supermana, to niewidzialna bohaterka. Jednoczesne bycie opiekunką, pielęgniarką, przedszkolanką, kucharką, sprzątaczką i gosposią — to codzienność większości współczesnych kobiet. Ironicznie wszystkie powyższe nazwy zawodów, tak łatwo i naturalne przychodzą w formie feminatywów.


Choć to właśnie dzięki Supermatkom, a nie Supermanom świat trwa, to działania tych pierwszych nie są specjalnie doceniane czy podziwiane. Nie są one w końcu widowiskowe, a miejscem ich realizacji jest często prywatna przestrzeń. Mimo upływu 2 dekad projekt jest wciąż bardzo aktualny.

Co by się stało, gdyby kobiety wzięły sobie wolne?

Wolne od codzienności? To brzmi abstrakcyjnie, jednak 24 października 1975 r. w Islandii kobiety urealniły ten pomysł. Do Kvennafrídagurinn (pl. „długi piątek”) przyłączyło się 90 procent islandzkich kobiet, które tego dnia powstrzymały się zarówno od pracy zawodowej, jak i wykonywania obowiązków domowych. Strajk miał na celu pokazać mężczyznom wartość pracy kobiet.


Dzień strajku protestujące kobiety spędziły w kawiarniach lub na wiecach — największy wiec odbył się w Reykjaviku i zgromadził ponad 25 000 osób. Tego dnia nie działało wiele szkół, fabryk i sklepów, a ojcowie byli zmuszeni zabrać swoje dzieci do pracy. Symbolem tego dnia stały się znikające z półek sklepowych kiełbaski. To jedyne danie które potrafili przyrządzić mężczyźni. Jeden wolny dzień kobiet sparaliżował cały kraj.


Protest przyniósł głęboką zmianę społeczną, zmniejszając nierówność płci. Rok 1975 został ogłoszony przez ONZ Rokiem Kobiet. A pięć lat po akcji Islandia została pierwszym krajem na świecie, w którym kobietę wybrano na prezydentkę.


Ile wynosi twój niewidzialny etat?

Niewidzialna praca dotyczy całego świata. W książce “Niewidzialne kobiety” autorka Caroline Perez zauważa, że "Brak pomiaru wartości pracy wykonywanej nieodpłatnie w gospodarstwie domowym stanowi chyba największą część luki w danych na temat płci”. Według licznych badań nieodpłatna praca może stanowić nawet połowę PKB krajów rozwiniętych, jednak sektor pracy domowej i opiekuńczej jest konsekwentnie pomijany w statystykach.


Jak wynika z raportu organizacji humanitarnej Oxfam „Na całym świecie kobiety pracują codziennie 12,5 mld godzin bez wynagrodzenia”. Eksperci szacują, że nieodpłatna praca wykonywana przez kobiety generuje dla globalnej gospodarki trzy razy więcej zysku niż branża technologiczna. Te liczby mogą szokować, jednak wystarczy chwila refleksji, by dostrzec efekty niewidzialnej pracy wokół nas.


A ty ile czasu poświęcasz każdego miesiąca na pracę w domu? Sprawdź ile wynosi twój niewidzialny etat - https://niewidzialnyetat.gazeta.pl/kalkulator.html


Zespół UNIfestu. powinien dostawać:

Magda - 5280 zł (132 godziny), Blanka - 2240 zł (56 godziny), Kasia - 2400 zł (60 godzin).



Źródła:



Comments


bottom of page